Insektycydy to środki chemiczne umożliwiające zwalczanie insektów, powodujących straty w uprawach rolnych. Owadobójcze środki ochrony roślin występują w wielu rodzajach, o różnym mechanizmie działania. Ich zastosowanie do tępienia szkodników w ogrodach, sadach i na polach uprawnych cieszy się coraz większą popularnością. Jak działają insektycydy i z czego wynika duży popyt na te środki?
Z czego wynika konieczność stosowania insektycydów?
Owady stanowią najliczniejszą grupę organizmów w świecie zwierząt. Poza wieloma pożytecznymi gatunkami, istnieje równie wiele szkodników, powodujących znaczne szkody w uprawach zbóż, ogrodnictwie i sadownictwie. Ze względu na szybkość rozmnażania się owadów, w przypadku zagrożenia upraw ich nagłą inwazją konieczne jest szybkie i skuteczne działanie. Insektycydy zapewniają możliwość efektywnego pozbycia się szkodników, nawet tych wyjątkowo opornych i łatwo uodparniających się na toksyczność środków ochrony roślin, takich jak mszyce czy stonka ziemniaczana. Dodatkowo, konieczność tępienia szkodliwych owadów wynika z faktu, że wiele z nich to wektory (nosiciele) chorób wirusowych, powodujących nieodwracalne szkody w uprawach.
Mechanizmy działania owadobójczych środków ochrony roślin
Insektycydy to środki chemiczne o toksycznym działaniu na organizmy wybranych owadów. Zwykle substancje toksyczne dostają się do organizmu owada w jeden z trzech sposobów:
- insektycydy kontaktowe oddziałują toksycznie na szkodniki w wyniku ich kontaktu z opryskaną powierzchnią roślinnych;
- insektycydy pokarmowe działają dopiero w momencie zjedzenia przez owady opryskanych części roślin;
- insektycydy wziewne dostają się do organizmów szkodników przez przetchlinki.
Zdarza się, że substancja owadobójcza oddziałuje na kilka sposobów jednocześnie, wzmacniając efekt owadobójczy. Substancje te zaburzają funkcjonowanie procesów fizjologicznych i metabolizmu owadów, prowadząc do ich śmierci.
Ze względu na potencjalnie szkodliwy wpływ insektycydów również na inne gatunki, zwłaszcza w przypadku nieprawidłowego stosowania, konieczne jest dokładne przestrzegania zaleceń producenta danego preparatu.